Όσο περισσότερα γνωρίζουμε για τις ορμόνες, τον τρόπο παραγωγής και λειτουργίας τους, τόσο περισσότερο αντιλαμβανόμαστε τους πολλούς και ποικίλους παράγοντες που τις επηρεάζουν. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής με το στρες και την καθιστική εργασία, το γρήγορο φαγητό τύπου
fastfood, τα πολλά συντηρητικά στις έτοιμες τροφές, η χρήση προϊόντων χημικά παρασκευασμένων, η περιβαλλοντική ρύπανση και ακτινοβολία, επηρεάζουν την ορμονική μας υγεία σε πολλαπλά επίπεδα.
Η παραπληροφόρηση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οδηγεί πολλούς σε άσκοπη χρήση συμπληρωμάτων για να ενισχύσουν την αντοχή τους, να μειώσουν την κόπωση, να επιτύχουν αντιγήρανση, να τονώσουν τη γονιμότητα.
Η άσκοπη χρήση συμπληρωμάτων χωρίς την καθοδήγηση από τον ιατρό σας μπορεί να έχει σοβαρό αντίκτυπο στην υγεία. Η χρήση βιταμινών και συμπληρωμάτων πρέπει πάντα να γίνεται σε συγκεκριμένη δοσολογία και για διάρκεια ανάλογη με την ανάγκη του κάθε ατόμου και για το λόγο που χρησιμοποιείται Τα πιο σημαντικά συμπληρώματα και βιταμίνες με αποδεδειγμένα οφέλη στο ενδοκρινικό σύστημα και το μεταβολισμό είναι η βιταμίνη
D3, το ιώδιο, το σελήνιο και τα προβιοτικά και πρεβιοτικά συμπληρώματα
Βιταμίνη D3 Η βιταμίνη
D3 είναι ουσιαστικά μια ορμόνη η οποία παράγεται από το δέρμα από την χοληστερόλη με την επίδραση της
UVB ηλιακής ακτινοβολίας και δρα σε τουλάχιστον 200 διαφορετικούς ιστούς στο σώμα.
Τα βασικά της οφέλη στο σύστημα των ενδοκρινών αδένων είναι:
- Αυξημένη απορρόφηση ασβεστίου από το γαστρεντερικό και
ενίσχυση της σκελετικής υγείας. Είναι απαραίτητη η διατήρηση της σε φυσιολογικά επίπεδα από την βρεφική ηλικία, τόσο για την ανάπτυξη ενός γερού σκελετού, όσο για την πρόληψη αλλά και αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης
- Διατήρηση της ισορροπίας του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
Συγκεκριμένα, τα βέλτιστα επίπεδα βιταμίνης D έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζουν θετικά το έμφυτο και προσαρμοστικό ανοσοποιητικό σύστημα με ποικίλους τρόπους. Η ανεπάρκεια της βιταμίνης D στον οργανισμό έχει συσχετιστεί με μια ποικιλία αυτοάνοσων παθήσεων όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, ο λύκος, ο διαβήτης, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και οι ασθένειες του θυρεοειδούς όπως η νόσος του Hashimoto και του Graves. - Ενίσχυση της γονιμότητας σε άνδρες και γυναίκες. έχει αποδειχθεί ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης D μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες ενός ζευγαριού να συλλάβει κατά την περίοδο μίας εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η βιταμίνη D3 φαίνεται να επηρεάζει την ποιότητα του ενδομητρίου και να μειώνει την πιθανότητα αποβολής. Βοηθά επίσης στην σωστή εμφύτευση του πλακούντα.
Επιπλέον, νέες έρευνες υπογραμμίζουν ότι η διατήρηση της βιταμίνης D σε φυσιολογικά επίπεδα μπορεί να αυξήσει τη γονιμότητα και τον αριθμό των σπερματοζωαρίων στους άνδρες Σελήνιο Το σελήνιο είναι ένα ιχνοστοιχείο που αποτελεί βασικό συστατικό των σεληνοπρωτεϊνών. Οι σεληνοπρωτεϊνες εμπλέκονται
- Στον αντιοξειδωτικό μηχανισμό
- Στον μεταβολισμό των θυρεοειδικών ορμονών
- Στον ρυθμό ανάπτυξης και απόπτωσης των κυττάρων.
Το σελήνιο παίζει ρόλο στη διατήρηση της φυσιολογικής λειτουργίας του θυρεοειδούς όχι μόνο επηρεάζοντας τον μεταβολισμό των θυρεοειδικών ορμονών αλλά βοηθώντας και στη μείωση των αντισωμάτων εναντίον του θυρεοειδούς σε περιπτώσεις αυτοάνοσης θυρεοειδίτιδας. Το σελήνιο ενισχύει επίσης τη γονιμότητα τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες αλλά η χρήση του πρέπει να γίνεται με προσοχή και κάτω από την καθοδήγηση ιατρού.
Ιώδιο Το ιώδιο είναι απαραίτητο για τη λειτουργία του θυρεοειδούς καθώς αποτελεί βασικό δομικό συστατικό των θυρεοειδικών ορμονών
(της θυροξίνης Τ4 και της τριιωδοθυρονίνης Τ3). Η πιο συχνή αιτία υπολειτουργίας του θυρεοειδούς παγκοσμίως είναι η ανεπαρκής κατανάλωση ιωδίου. Κύριες πηγές πρόσληψης του ιωδίου αποτελούν οι τροφές, ιδίως τα ψάρια και τα θαλασσινά και το ιωδιωμένο αλάτι. Η λήψη συμπληρωμάτων ιωδίου συστήνεται ειδικά κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, που η ανάγκη για παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών είναι ιδιαίτερα αυξημένη. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι απαραίτητο να καταναλώνουμε επαρκή ποσότητα ιωδίου , τουλάχιστον 150-200 mcg την ημέρα. Οι γυναίκες που θηλάζουν θα πρέπει να καταναλώνουν περίπου 250 mcg ιωδίου την ημέρα έτσι ώστε να εξασφαλίσουν την ποσότητα που χρειάζεται το μωρό τους για την ομαλή λειτουργία του δικού του θυρεοειδή αδένα Προβιοτικά και πρεβιοτικά συμπληρώματαΤο σώμα μας περιέχει τρισεκατομμύρια βακτήρια. Η πλειοψηφία των βακτηρίων εντοπίζεται βρίσκεται στο έντερό μας. Τα βακτήρια του εντέρου έχουν πολλούς και σημαντικούς ρόλους στην υγεία μας, όπως η «επικοινωνία» με το ανοσοποιητικό μας σύστημα και η παραγωγή ορισμένων βιταμινών. Πολλές νεότερες μελέτες αποδεικνύουν την «επικοινωνία» της χλωρίδας του εντέρου με τις ορμόνες που επηρεάζουν την όρεξη και το μεταβολισμό και, κατά συνέπεια, το βάρος μας. Η διατροφή με έτοιμες τροφές πλούσιες σε συντηρητικά οδηγεί σε διαταραχή της εντερικής ισορροπίας, δημιουργία φλεγμονής, αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης, αύξηση βάρους, αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης σακχαρώδους διαβήτη και καρδιαγγειακής νόσου. Ο πιο σημαντικός παράγοντας για την εξισορρόπηση της εντερικής χλωρίδας είναι μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, σπόρους και ξηρούς καρπούς, γαλακτοκομικά και δημητριακά ολικής άλεσης. Τα προβιοτικά και πρεβιοτικά συμπληρώματα δεν είναι απαραίτητα, αλλά μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση των υγιεινών βακτηρίων του εντέρου και σε συνδυασμό με μια ισορροπημένη διατροφή είναι πιθανό να βοηθήσουν στην απώλεια βάρους.Αν έχετε απορίες για τη λήψη βιταμινών και συμπληρωμάτων συζητήστε το με το ιατρό σας. Η σωστή διατροφή, η τακτική άσκηση, ο ύπνος, η αποφυγή του καπνίσματος και του αλκοόλ και η αντιμετώπιση του στρες είναι ότι χρειάζεστε για τη διατήρηση της υγείας σας. Παρασκευή Μεντζελοπούλου, M.D.Ενδοκρινολόγος- Διαβητολόγος, Certified Health Coach