Τι είναι η Γυναικομαστία;

Η γυναικομαστία είναι μία πάθηση, κατά την οποία δημιουργείται διόγκωση (πρήξιμο) στους ιστούς των μαστών στα αγόρια ή τους άντρες. Η συγκεκριμένη κατάσταση προκύπτει όταν διαταράσσεται η ισορροπία μεταξύ των ανδρογόνων και των οιστρογόνων στο σώμα.

Οι μαστοί στους άντρες δεν αναπτύσσονται με τον ίδιο τρόπο που αναπτύσσονται στις γυναίκες. Ωστόσο, όλα τα αγόρια γεννιούνται με ένα μικρό ποσοστό μαστικού ιστού.

Το σώμα των αγοριών παράγει μία βασική ανδρική ορμόνη, σε μεγάλες ποσότητες, η οποία λέγεται τεστοστερόνη. Η ορμόνη αυτή καθορίζει τη σεξουαλική τους ανάπτυξη κατά την εφηβεία. Όμως, τα αγόρια παράγουν επίσης και ποσότητες οιστρογόνων – των ορμονών που κατευθύνουν τη σεξουαλική ανάπτυξη των κοριτσιών.

Όταν ένα αγόρι κατά τη διάρκεια της εφηβείας, ή ένας μεγαλύτερος άντρας παράγει λιγότερη τεστοστερόνη ή αυξημένα οιστρογόνα, η ισορροπία ανάμεσα στις ορμόνες διαφοροποιείται. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν συμβαίνει αυτό, το αυξημένο ποσοστό οιστρογόνων οδηγεί στη διόγκωση των ανδρικών ιστών του μαστού. Περίπου μισά από τα έφηβα αγόρια, καθώς και τα δύο τρίτα των ανδρών ηλικίας άνω των 50 ετών, μπορεί να εμφανίσουν την πάθηση σε κάποιο βαθμό.

Γυναικομαστία – Ποιοι Παράγοντες την Προκαλούν;

Πολλοί παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν την ανισορροπία των ορμονών που οδηγούν στην ανάπτυξη των ανδρικών μαστών. Σε αρκετές περιπτώσεις, τα ακριβή αίτια που το προκαλούν δεν είναι ξεκάθαρα.

Σε συνδυασμό με τις αλλαγές στο σώμα που προκύπτουν από την εφηβεία, καθώς και με την αύξηση της ηλικίας, κάποιοι παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν γυναικομαστία είναι:

• Τραυματισμοί ή παθήσεις που επηρεάζουν τους όρχεις, οι οποίοι παράγουν την τεστοστερόνη, με αποτέλεσμα μειωμένη παραγωγή τεστοστερόνης
• Παθήσεις θυρεοειδούς, καθώς οι ορμόνες που παράγονται από το θυρεο-ιδή αδένα ελέγχουν τη σεξουαλική και εν γένει ανάπτυξη
• Κάποιες μορφές καρκίνου, όπως είναι οι όγκοι στους πνεύμονες, στους όρχεις, στο ήπαρ
• Καλοήθεις όγκοι σε αδένες όπως η υπόφυση ή τα επινεφρίδια που παρά-γουν ορμόνες και διαταράσσουν την ισορροπία ανδρογόνων – οιστρογόνων
• Παχυσαρκία, η οποία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή περισσότερων οιστρογόνων και μειωμένης παραγωγής τεστοστερόνης
• Φαρμακευτική αγωγή για διάφορες παθήσεις, όπως είναι οι καρδιοπάθειες, καρκίνος, κατάθλιψη, έλκη στομάχου
• Χρήση παράνομων φαρμάκων που μπορεί να είναι τα στεροειδή αναβολικά, η μαριχουάνα, η ηρωίνη κ.α.
• Νεφρική ανεπάρκεια (σε βαθμό που τα νεφρά δε μπορούν πια να καθαρί-ουν και να φιλτράρουν το αίμα)
• Ηπατική νόσος

Σε κάποιες περιπτώσεις αρσενικών νεογνών, εμφανίζεται σύντομη γυναικομαστία, όταν οι ορμόνες των μαμάδων τους βρίσκονται ακόμα στο σώμα τους.

Γυναικομαστία – Συμπτώματα

Ένα από τα πρώτα συμπτώματα της γυναικομαστίας είναι μια διόγκωση λιπώδους ιστού κάτω από τη θηλή. Αυτό μπορεί να το νιώθει κανείς σας μικρό «μπαλάκι» πίσω από τη θηλή και μπορεί να εμφανιστεί με ή χωρίς πόνο.

Μια τέτοια κατάσταση μπορεί να προκαλέσει ανησυχία για καρκίνο μαστού, ο οποίος παρουσιάζεται σε ένα μικρό ποσοστό των ανδρών. Η γυναικομαστία δεν αποτελεί απαραίτητα σημάδι καρκίνου. Ωστόσο, ο γιατρός θα πρέπει να ορίσει μια σειρά εξετάσεων, με σκοπό τον αποκλεισμό αυτής πιθανότητας για κακοήθεια.

Η διόγκωση των μαστών κατά τη γυναικομαστία μπορεί να είναι ανομοιόμορφη, δηλαδή ο ένας μαστός να είναι μεγαλύτερος από τον άλλο.

Γυναικομαστία – Διάγνωση

Κατά τη διάγνωση, εάν ο γιατρός σας υποψιάζεται ότι έχετε γυναικομαστία, πιθανότατα θα σας εξετάσει για να βεβαιωθεί ότι δεν υπάρχουν σκληρά ογκίδια, τα οποία εκλύουν υγρό ή δερματικά προβλήματα που μπορεί να είναι ενδείξεις καρκίνου.
Η διαγνωστική διαδικασία περιλαμβάνει και τη λήψη του ιατρικού ιστορικού, όπου ο γιατρός θα κάνει ερωτήσει όπως:

• Eχετε περάσει ασθένειες όπως παρωτίτιδα, νεφρικές παθήσεις ή ηπατική νόσο;
• Τι λήψη φαρμάκων έχετε κάνει – νόμιμα ή παράνομα φάρμακα;

Στη συνέχεια, υπάρχει πιθανότητα να σας συστήσει εξετάσεις, όπως είναι:

Αίματος, ορμονικές εξετάσεις και εξετάσεις ούρων
Οι εξετάσεις αυτές προτείνονται όταν υπάρχουν ενδείξεις παθήσεων, οι οποίες μπορεί να επηρεάζουν τα επίπεδα των ορμονών.

Μαστογραφία ή βιοψία
Ο γιατρός ίσως να κρίνει απαραίτητη τη μαστογραφία ή τη λήψη μικρού δείγματος ιστού με σκοπό να αποκλείσει την πιθανότητα κακοήθειας.

Γυναικομαστία – Θεραπεία

Οι περισσότερες περιπτώσεις γυναικομαστίας γιατρεύονται από μόνες τους, χωρίς κάποια θεραπεία.

Εάν παρουσιάζετε γυναικομαστία, θα πρέπει να επισκεφτείτε ενδοκρινολόγο.

Ο εξειδικευμένος ενδοκρινολόγος ασχολείται με παθήσεις που σχετίζονται με τις ορμόνες και την επίδρασή τους στο σώμα.

Η θεραπεία καθορίζεται σύμφωνα με διάφορους παράγοντες, όπως:

• Ηλικία
• Γενική κατάσταση της υγείας
• Διάρκεια της πάθησης
• Ανταπόκριση σε συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή

Σε περιπτώσεις όπου η γυναικομαστία εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εφηβείας, συνήθως θεραπεύεται από μόνη της. Η διαδικασία έως ότου να υποχωρήσει, μπορεί να διαρκέσει από 6 μήνες μέχρι 3 χρόνια.

Εάν αξιολογηθεί ότι η διαταραχή των ορμονών οφείλονται σε κάποια άλλη πάθηση, η θεραπεία θα πρέπει να επικεντρωθεί σε αυτήν την πάθηση.

Πιθανότατα θα σας δοθεί φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της ορμονικής διαταραχής, η οποία προκαλεί τη διόγκωση των μαστών.

Αν η γυναικομαστία οφείλεται στην παχυσαρκία τότε η θεραπεία θα εστιαστεί στην απώλεια βάρους μέσα από σωστή διατροφή και άσκηση.

Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση, έτσι ώστε να αφαιρεθεί το επιπλέον λίπος μαστού (λιποαναρρόφηση) ή ο ιστός των αδένων μαστού (μαστεκτομή).

Γυναικομαστία – Επίδραση στην Ψυχολογία

Σύμφωνα με διάφορες μελέτες, η γυναικομαστία μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στην ψυχολογία. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να αυξήσει το άγχος, καθώς και να οδηγήσει σε κατάθλιψη, μειωμένη αυτοπεποίθηση ή και διατροφικές διαταραχές. Ειδικότερα στα αγόρια που διανύουν την περίοδο εφηβείας, η ψυχολογική επίδραση μπορεί να είναι ιδιαίτερα αυξημένη. Για το λόγο αυτό, πιθανότατα ο γιατρός να σας παραπέμψει σε κάποιον ειδικό, για να λάβετε την κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη, αν χρειάζεται, μέχρι να υπάρξει αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος.

Αν παρουσιάζετε γυναικομαστία είναι σημαντικό να μιλήσετε με τον ιατρό σας ή να επισκεφτείτε Ενδοκρινολόγο άμεσα έτσι ώστε να γίνει γρήγορα η διαγνωστική προσέγγιση και αντιμετώπιση του προβλήματος.