Προϋπάρχον διαβήτης είναι
ο σακχαρώδης διαβήτης που έχει διαγνωσθεί πριν την εγκυμοσύνη και όχι κατά τη διάρκεια της. Αν ο διαβήτης διαγνωσθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θεωρείται διαβήτης κύησης.
Ο σακχαρώδης διαβήτης δεν είναι σπάνιος στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Εκτός από τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 (ινσουλινοεξαρτώμενος ή νεανικός διαβήτης), και ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί να συμβεί σε νεαρή ηλικία, κυρίως λόγω της αύξησης στα ποσοστά της παχυσαρκίας τα τελευταία χρόνια. Ακόμα, λόγω της ολοένα και μεγαλύτερης ηλικίας που οι γυναίκες κάνουν παιδιά, ένα αυξανόμενο ποσοστό γυναικών έχει προδιαβήτη ή σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 πριν την εγκυμοσύνη.
Η εγκυμοσύνη στις γυναίκες με προϋπάρχοντα διαβήτη θεωρείται
εγκυμοσύνη υψηλού κινδύνου, καθώς ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει διάφορες επιπλοκές τόσο στη μητέρα όσο και στο έμβρυο. Το γενόνος ότι η εγκυμοσύνη στις περιπτώσεις αυτές καλείται υψηλού κινδύνου, δεν σημαίνει ότι, αν έχετε σακχαρώδη διαβήτη δεν μπορείτε να έχετε μια απόλυτα φυσιολογική εγκυμοσύνη χωρίς επιπλοκές.
Αυτό που είναι εξαιρετικά σημαντικό είναι:
- να προγραμματίσετε την εγκυμοσύνη σας
- να ενημερωθείτε για την σωστή προετοιμασία που χρειάζεται πριν την εγκυμοσύνη,
- να έχετε μια ομάδα ιατρών (μαιευτήρας, ενδοκρινολόγος και ιατροί άλλων ειδικοτήτων αν υπάρχουν κάποιες επιπλοκές από το διαβήτη) που να εχουν εμπειρία σε διαβητικές κυήσεις και
- να παρακολουθήσουν εσάς και το μωρό σας στενά από την στιγμή που η εγκυμοσύνη θα επιβεβαιωθεί.
Πως μπορεί να επηρεάσει ο σακχαρώδης διαβήτης μια εγκυμοσύνη;
Οι γυναίκες που πάσχουν από διαβήτη, αν και μπορούν να έχουν μια απόλυτα φυσιολογική εγκυμοσύνη και να έχουν απόλυτα φυσιολογικά μωρά, έχουν αυξημένο κίνδυνο για επιπλοκές, σε σχέση με τις γυναίκες που δεν έχουν διαβήτη. Τεράστιας σημασίας είναι ο έλεγχος του σακχάρου πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και η διατήρηση του, όσο το δυνατό, σε επίπεδα κοντά στο φυσιολογικό.
Οι λόγοι που τα επίπεδα του σακχάρου πρέπει να είναι κοντά στο φυσιολογικό είναι πολλοί.
- Τα μωρά γυναικών που έχουν σακχαρώδη διαβήτη πριν την εγκυμοσύνη έχουν αυξημένη πιθανότητα να έχουν διαταραχές διάπλασης, προβλήματα δηλαδή με την δημιουργία οργάνων του σώματος, που επηρεάζουν την μορφολογία και λειτουργία τους, προκαλώντας έτσι προβλήματα στη λειτουργία όλου του οργανισμού. Τα μωρά διαβητικών μαμάδων έχουν αυξημένο κίνδυνο για προβλήματα στη διάπλαση της καρδιάς και του νευρικού σωλήνα, αν τα σάκχαρα είναι αυξημένα στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης.
- Υψηλά επίπεδα σακχάρου στις πρώτες εβδομάδες της εγκυμοσύνης (όταν ακόμα πολλές φορές η μέλλουσα μαμά ακομά δεν γνωρίζει ότι είναι έγκυος) μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στη διάπλαση (στη δημιουργία) ζωτικών οργάνων του μωρού, όπως ο εγκέφαλος, η καρδιά, τα νεφρά και οι πνεύμονες.
- Το αυξημένο σάκχαρο αυξάνει τον κίνδυνο για μακροσωμικά, δηλαδή πολύ μεγάλα σε μέγεθος, έμβρυα, άνω των 4-4.5 κιλών, που χρειάζονται καισαρική τομή για να γεννηθούν.
- Οι γυναίκες με προϋπάρχον διαβήτη έχουν αυξημένο κίνδυνο για αποβολές, πριν τις 20 εβδομάδες της κύησης, αλλά και ενδομήτριου θανάτου (μετά τις 20 εβδομάδες κύησης). Επίσης, μπορεί να αντιμετωπίσουν άλλες επιπλοκές όπως:
- Επιδείνωση διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας
- Επιδείνωση διαβητικής νεφροπάθειας
- Υπέρταση και
- Προεκλαμψία (αυξημένη αρτηριακή πίεση και κυκλοφορικές διαταραχές κατά τη διάρκεια της κύησης)
Ποιά πρέπει να είναι η σωστή προετοιμασία μιας γυναίκας που έχει σακχαρώδη διαβήτη (τύπου1 ή τύπου 2) για να έχει μια υγιή εγκυμοσύνη;
Αν έχετε διαβήτη και σχεδιάζετε να μείνετε έγκυος, θα πρέπει να ακολουθήσετε κάποιες βασικές αρχές:
- Βελτιώστε τα επίπεδα του σακχάρου σας τουλάχιστον 3-6 μήνες πριν ξεκινήσετε την προσπάθεια για εγκυμοσύνη. Η γλυκοσυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1C) σας θα πρέπει να είναι κάτω από 6.5 % αν είναι δυνατό. Όσο πιο χαμηλή η HbA1C , τόσο μειώνεται ο κίνδυνος για διαταραχές διάπλασης. Αν έχετε μείνει έγκυος χωρίς να έχετε πετύχει αυτά τα χαμηλά επίπεδα, θα πρέπει, αμέσως μόλις μείνετε έγκυος να βελτιώσετε τον έλεγχο του σακχάρου σε αυτά τα επίπεδα.
- Αν έχετε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, συζητήστε με τον ενδοκρινολόγο σας τη χρήση αντλίας ινσουλίνης, η οποία είναι η ιδανική λύση για να πετύχετε τον αυστηρό έλεγχο του σακχάρου που απαιτείται στην εγκυμοσύνη, ελαττώνοντας τον κίνδυνο της υπογλυκαιμίας.
- Αν έχετε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και παίρνετε φάρμακα για τον έλεγχο του σακχάρου, θα πρέπει συνήθως να ξεκινήσετε ινσουλίνη κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για την εγκυμοσύνη, καθώς αυτό είναι το μόνο φάρμακο απόλυτα ασφαλές για το έμβρυο.
- Τα επιθυμητά επίπεδα σακχάρου κατά τη προσπάθεια σύλληψης είναι:
- σάκχαρο νηστείας και πριν τα γεύματα: 80-110 mg/dl
- 1 ώρα μεταγευματικά : <160 mg/dl
- 2 ώρες μεταγευματικά: <140 mg/dl
- HbA1C <7% και όσο πιο κοντά στο 6% γίνεται χωρίς σοβαρή υπογλυκαιμία
- Ξεκινήστε να παίρνετε τουλάχιστον 400 μικρογραμμάρια φυλικού οξέος την ημέρα. Η λήψη του φυλικού οξέος κατα τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μειώνει τον κίνδυνο για διαταραχές διάπλασης.
- Αν έχετε επιπλοκές από τον διαβήτη, όπως νεφροπάθεια ή αν έχετε προβλήματα όπως υπέρταση και αυξημένη χοληστερίνη, για τα οποία παίρνετε φάρμακα, πρέπει εγκαίρως να το συζητήσετε με τον ιατρό σας. Πολλά από αυτά τα φάρμακα δεν επιτρέπονται στην εγκυμοσύνη γιατί μπορεί να βλάψουν το έμβρυο και, θα πρέπει ή να διακοπούν ή να αντικατασταθούν αρκετούς μήνες πριν την εγκυμοσύνη. Συζητήστε με τον ιατρό σας και δώστε του μια λεπτομερή λίστα με τα φάρμακα που παίρνετε.
- Ξεκινήστε ένα πρόγραμμα σωστής διατροφής που θα βοηθήσει να ελέγχετε το σάκχαρο σας και να παρέχετε τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες στο μωρό σας, χωρίς να πάρετε περιττό βάρος.
- Η τακτική άσκηση θα σας βοηθήσει να βελτιώσετε τα σάκχαρα σας φυσικά. Συνεχίστε ένα ήπιο πρόγραμμα άσκησης και στην εγκυμοσύνη, αν δεν υπάρχουν επιπλοκές, γύρω στα 30 λεπτά 3-4 φορές την εβδομάδα.
- Δημιουργήστε μια στενή σχέση με την ομάδα των ειδικών (μαιευτήρας, ενδοκρινολόγος, διαιτολόγος) που θα σας βοηθήσουν στην προσπάθεια σας και θα σας παρακολουθήσουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
- Αν είσαστε πάνω από 35 χρονών ή έχετε διαβήτη για περισσότερα από 10 χρόνια, θα πρέπει να κάνετε λεπτομερή καρδιολογικό έλεγχο (με υπέρηχο καρδιάς, ηλεκτροκαρδιογράφημα και τεστ κοπώσεως) πριν την εγκυμοσύνη.
- Αν έχετε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 θα πρέπει να κάνετε έλεγχο της νεφρικής λειτουργίας και οφθαλμολογική εξέταση (βυθοσκόπηση) πριν τη εγκυμοσύνη. Αν έχετε διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια μπορεί να χρειαστεί να κανετε θεραπεία με Laser για να αποφύγετε σοβαρές επιπλοκές με την όραση σας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Αν έχετε διαβήτη και επιθυμείτε μια υγιή εγκυμοσύνη, ξεκινήστε τώρα να διαμορφώσετε το δικό σας πλάνο. Μιλήστε στον γυναικολόγο σας για την κατάλληλη αντισύλληψη μεχρί να πετύχετε τον έλεγχο του σακχάρου που χρειάζεται έτσι ώστε να αποφύγετε μια μη προγραμματισμένη εγκυμοσύνη.
Αντιμετώπιση σακχαρώδη διαβήτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
Η ινσουλίνη είναι το φάρμακο επιλογής. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, λόγω τη αυξημένης παραγωγής ορμονών και του αυξανόμενου βάρους, παρατηρείται αυξημένη ανάγκη για ινσουλίνη.
Συνήθως παρατηρούμε:
- Ελάττωση αναγκών σε ινσουλίνη την 8-14η εβδομάδα κύησης
- Σταδιακή αύξηση αναγκών σε ινσουλίνη μετά το πρώτο τρίμηνο και ιδίως μετά την 24η – 36η εβδομάδα
- Μικρή ελάττωση στις ανάγκες μετά τις 36 εβδομάδες και μέχρι τον τοκετό
- Σημαντική ελάττωση στις ανάγκες σε ινσουλίνη και αυξημένη ευαισθησία στην δράση της αμέσως μετά τον τοκετό. Έτσι, ενώ χρειάζεται να αυξήσουμε σημαντικά τις δόσεις της ινσουλίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αμέσως μετά τον τοκετό χρειάζεται να ελαττώσουμε την ποσότητα της ινσουλίνης ακόμα και κάτω από τις προ- εγκυμοσύνης τιμές για να αποφύγουμε σοβαρές υπογλυκαιμίες
Τα επιθυμητά επίπεδα σακχάρου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι:
- σάκχαρο νηστείας και πριν τα γεύματα: < 95 mg/dl
- 1 ώρα μεταγευματικά : <130 – 140 mg/dl
- 2 ώρες μεταγευματικά: <120 mg/dl
- Στιγμές ηρεμίας και κατά τη διάρκεια της νύχτας: 60-99 mg/dl
- HbA1C < 6.5 % και όσο πιο κοντά στο 6% γίνεται χωρίς σοβαρή υπογλυκαιμία
Ποια πρέπει να είναι η παρακολούθηση της εγκύου με προϋπάρχοντα διαβήτη;
- Κάθε 2 εβδομάδες (μεταξύ γυναικολόγου και ενδοκρινολόγου) μέχρι την 34η εβδομάδα, μετά κάθε εβδομάδα
- Έλεγχος βάρους, αρτηριακής πίεσης και τιμών σακχάρου σε κάθε επίσκεψη
- Έλεγχος HbA1C και γενικής ούρων κάθε μήνα
- Έλεγχος ουρίας, κρεατινίνης, λιπίδίων και μικροαλβουμίνης ούρων κάθε τρίμηνο
- Βυθοσκόπηση μόλις επιβεβαιωθει η κύηση και μετά ανά τρίμηνο ανάλογα με τα αποτελέσματα (επιδείνωση αμφιβληστροειδοπάθειας κατά τη διάρκεια της κύησης)
- Τοκετός: μετά τις 38 εβδομάδες αν δεν υπάρχουν επιπλοκές που να οδηγούν σε πρόωρο τοκετό
- Φυσιολογικός τοκετός εκτός αν υπάρχουν ενδείξεις για καισαρική τομή όπως μακροσωμία του εμβρύου, σοβαρή αγγειοπάθεια ή αμφιβληστροειδοπάθεια της μητέρας
Προϋπάρχον διαβήτης και θηλασμός
Το μητρικό γάλα είναι η καλύτερη δυνατή τροφή για το μωρό τους πρώτους μήνες της ζωής του. Αν έχετε διαβήτη, μπορείτε να θηλάσετε με ασφάλεια. Μερικές συμβουλές που μπορούν να σας βοηθήσουν είναι:
- Συζητήστε με τον ενδοκρινολόγο σας την δοσολογία της ινσουλίνης που χρειάζεστε για να αποφύγετε σοβαρή υπογλυκαιμία. Κατά τη διάρκεια του θηλασμού το σάκχαρο μειώνεται σημαντικά και η ανάγκη για ινσουλίνη το ίδιο.
- Μιλήστε με τον διαιτολόγο σας για να τροποποιήσει την διατροφή σας ώστε να παίρνετε τις απαραίτητες θερμίδες και θρεπτικά συστατικά για σας και το μωρό σας.
- Τρώτε πάντα ένα σνακ πριν ή μετά τον θηλασμό
- Αν έχετε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, θα πρέπει να συνεχίσετε την ινσουλίνη κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Αποφύγετε τα φάρμακα.
- Ελέγχετε συχνά το σάκχαρο σας και ιδιαίτερα το βράδυ πριν και μετά τους θηλασμούς για να αποφύγετε το πολύ χαμηλό σάχκαρο.
- Κρατήστε στενή επαφή με τον ενδοκρινολόγο σας καθώς μπορεί αν χρειαστεί να τροποποιηθεί η θεραπεία σας αρκετές φορές.
Διαβάστε ακόμα
Αυτοέλεγχος Έχω διαβήτη τι πρέπει να ξέρω