• 
• 

Πώς Λειτουργούν Τα Γλυκαντικά;

Τι είναι τα γλυκαντικά; Τα γλυκαντικά, [γνωστά και ως γλυκαντικά υψηλής έντασης ή υποκατάστατα ζάχαρης] συνήθως είναι πιο γλυκά από τη ζάχαρη, όμως έχουν λίγες ή και καθόλου θερμίδες.

Οι περισσότερες γλυκαντικές ουσίες είτε μεταβολίζονται μερικώς, δηλαδή έχουν πολύ λίγες θερμίδες [γνωστές ως «θρεπτικά γλυκαντικά»] είτε δε μεταβολίζονται καθόλου [γνωστές ως «μη θρεπτικά γλυκαντικά»], δηλαδή δεν έχουν θερμίδες. Ο λόγος που οι γλυκαντικές ουσίες δε μεταβολίζονται από το σώμα μας είναι επειδή το σώμα μας δεν έχει τα ένζυμα που απαιτούνται για την πέψη τους. Τα γλυκαντικά λειτουργούν ενεργοποιώντας τα ίδια αισθητήρια κύτταρα στους γευστικούς μας κάλυκες τα οποία στέλνουν σήματα στον εγκέφαλό μας όταν δοκιμάζουμε κάτι γλυκό όπως είναι η ζάχαρη. Και επειδή τα γλυκαντικά είναι από 200 έως 20.000 φορές πιο γλυκά από τη ζάχαρη, οι παρασκευαστές χρησιμοποιούν τόσο μικρές ποσότητες στη σύνθεσή τους με αποτέλεσμα να μην προσθέτουν σχεδόν καθόλου θερμίδες. Αντίθετα, η ίδια ποσότητα γλυκύτητας από τη ζάχαρη θα είχε περισσότερες θερμίδες.

Παρενέργειες Των Γλυκαντικών στο μεταβολισμό μας Που Πρέπει Να Γνωρίζουμε

Τα γλυκαντικά μπορούν να επηρεάσουν τον εγκέφαλό μας

Ορισμένα δεδομένα υποστηρίζουν πως όταν καταναλώνουμε γλυκαντικά αυτά διασχίζουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και διαταράσσουν τη λειτουργία του ιππόκαμπου (εγκεφαλική δομή). Αυτό επιδρά στα κέντρα της ρύθμισης λήψης τροφής, διαταράσσει την ορεκτική συμπεριφορά και έτσι προάγει την πρόσληψη τροφής.

Τα γλυκαντικά μπορούν να εκπαιδεύσουν τους γευστικούς μας κάλυκες

Και όχι απαραίτητα προς το καλύτερο. Επειδή τα γλυκαντικά πολλαπλασιάζουν την ένταση της γλυκιάς γεύσης, σε σύγκριση με τα φυσικά σάκχαρα, εσείς και οι γευστικοί σας κάλυκες μαθαίνετε και συνηθίζετε να λαμβάνετε εξαιρετικά γλυκές τροφές. Όσοι καταναλώνουν γλυκαντικά μπορεί να έχουν συνηθίσει σε πολύ έντονα γλυκές γεύσεις. Αυτό μπορεί να αλλάξει τη γεύση τους και να μειώσει την απόλαυσή τους από φυσικά γλυκά τρόφιμα, όπως φρέσκα φρούτα, καθώς και υγιεινά τρόφιμα που μπορεί να είναι ελαφρώς πικρά, όπως δημητριακά ολικής άλεσης ή λαχανικά.

Τα γλυκαντικά μπορεί να επηρεάσουν την υγεία του εντέρου μας

Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι τα γλυκαντικά επηρεάζουν το φυσιολογικό μικροβίωμα του εντέρου. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία και μεταβολικό σύνδρομο, αναφέρει μια μελέτη του 2014 που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο περιοδικό Nature.

Τα γλυκαντικά λατρεύουν να περνούν χρόνο στο έντερό μας

…και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σακχαρώδη διαβήτη

Οι γλυκαντικές ουσίες μπορούν να αλλάξουν το μικροβίωμα του εντέρου σας. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη στο Physiology & Behavior, η κατανάλωση γλυκαντικών μεταβάλλει το μικροβίωμα του εντέρου και αυτό συνδέεται με μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη. Η μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη αυξάνει τα σάκχαρα του αίματος και αυξάνει τον κίνδυνο για διαβήτη.

Σύμφωνα με άλλη μελέτη του 2014 στο περιοδικό Nature,η τακτική χρήση γλυκαντικών όπως η ζαχαρίνη, η σουκραλόζη και η ασπαρτάμη, οδήγησε σε ένα ανώμαλο μείγμα βακτηρίων στο έντερο που αύξησε τον κίνδυνο αντίστασης στην ινσουλίνη (τον πρόδρομο του διαβήτη) και την αύξηση του σωματικού βάρους. Ένας τρόπος που μπορεί αυτό να συμβεί είναι ότι καθώς το γλυκαντικό κάθεται στο έντερο και δεν απορροφάται, χρησιμοποιείται ως ‘τροφή’ για τα ανθυγιεινά βακτήρια. Αυτά αναπτύσσονται, ενώ οι υγιείς μικροοργανισμοί θανατώνονται. 

 

Και τα γλυκαντικά μπορεί να συνδέονται με μια σειρά από γαστρεντερικά προβλήματα

Η εντερική δυσβίωση, η οποία συχνά σχετίζεται με το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS), είναι πολύ συχνή και όχι μόνο οδηγεί σε κοιλιακό φούσκωμα και πόνο, αλλά επίσης μειώνει την ικανότητά μας να λαμβάνουμε τα περισσότερα θρεπτικά συστατικά από τις τροφές, ενώ μειώνεται η υγεία του ανοσοποιητικού μας συστήματος και αυξάνεται ο κίνδυνος για μια σειρά χρόνιων φλεγμονωδών διαταραχών.

Προσοχή: Ορισμένα γλυκαντικά έχουν θερμίδες

Τα γλυκαντικά μπορεί να είναι μη θρεπτικά ή θρεπτικά, αν και τα περισσότερα γλυκαντικά εμπίπτουν κάτω από τη μη θρεπτική ομπρέλα. «Οι μη θρεπτικές γλυκαντικές ουσίες είναι συνθετικά υποκατάστατα ζάχαρης χωρίς θερμίδες και υδατάνθρακες. Μπορεί να προέρχονται από φυσικά φυτά ή βότανα και πολλές φορές είναι πιο γλυκά από τη ζάχαρη».

Η άλλη κατηγορία των γλυκαντικών είναι η θρεπτική, η οποία περιλαμβάνει μόνο την ασπαρτάμη. «Τα θρεπτικά γλυκαντικά μπορεί να είναι χαμηλότερα σε θερμίδες σε σύγκριση με τη ζάχαρη και να προσθέτουν θερμιδική αξία στα τρόφιμα που τα περιέχουν.»

Τα γλυκαντικά μπορούν να οδηγήσουν στην υπερφαγία

Ενώ τα γλυκαντικά υποτίθεται ότι θα μας βοηθήσουν να μειώσουμε την πρόσληψη θερμίδων, τελικά μπορεί να μας οδηγούν στο αντίθετο αποτέλεσμα. Τα γλυκαντικά εξακολουθούν να ενεργοποιούν τους αισθητήρες γλυκιάς γεύσης, αυξάνοντας τα επίπεδα ινσουλίνης με τον ίδιο τρόπο όπως όταν τρώμε ζάχαρη.

Αυτό μπορεί να μας οδηγήσει να τρώμε περισσότερες θερμίδες από ό, τι θα τρώγαμε αν παραλείπαμε το γλυκαντικό, ενώ αυξάνουμε τον κίνδυνο να αυξήσουμε το κοιλιακό λίπος, γεγονός που μεγαλώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και καρδιακών προσβολών.

Θα πρέπει τελικά να αποφεύγουμε τα γλυκαντικά 

Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι αυτές οι αβλαβείς εναλλακτικές της ζάχαρης μπορεί να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία μας ενώ άλλες έρευνες δείχνουν ότι τα γλυκαντικά δε δημιουργούν κακές παρενέργειες στους καταναλωτές, ιδιαίτερα σε αυτούς που βρίσκονται σε καλή κατάσταση υγείας και δεν τα χρησιμοποιούν σε καθημερινή βάση αλλά με μέτρο.

Για το λόγο αυτό έχει καθοριστεί από τους διεθνείς οργανισμούς φαρμάκων μια Αποδεκτή Ημερήσια Πρόσληψη (ADI) για κάθε τύπο υποκατάστατου ζάχαρης, η οποία είναι η ποσότητα που ένα άτομο θα μπορούσε να καταναλώνει καθημερινά καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του χωρίς αρνητικές επιδράσεις.

Υπάρχουν αντικρουόμενες μελέτες όπου άλλες δείχνουν ότι οι γλυκαντικές ουσίες αυξάνουν την επιθυμία για γλυκό και το σωματικό βάρος και άλλες ότι δεν έχουν καμία επίδραση. Σε αυτό φαίνεται να παίζει ρόλο η συχνότητα καθώς και η ποσότητα κατανάλωσης γλυκαντικών. Το συμπέρασμα είναι ότι δεν είναι δυνατόν να αποκλειστούν πιθανές βλάβες από την κατανάλωση μη θρεπτικών γλυκαντικών και, για το λόγο αυτό, υπάρχει η σύσταση να περιορίζουμε σημαντικά τόσο τα γλυκαντικά όσο και τα σάκχαρα και να έχουμε επίγνωση ενδεχόμενων αλλαγών στις προτιμήσεις γεύσης και τις επιθυμίες πρόσληψης τροφής καθώς και τυχών επιδράσεων που μπορεί να έχει η κατανάλωση τέτοιων τροφών στο έντερο μας, έτσι ώστε να καταλάβουμε πώς αυτά τα γλυκαντικά μας επηρεάζουν.